ShriKrishnashtakam…

મિત્રો, આજે પ્રસ્તુત છે, બચપણથી જ મારું અતિપ્રિય શ્રીકૃષ્ણાષ્ટ્કમ..! જ્યારે પણ સાંભળું, એક અલૌકિક શાંતિ પ્રાપ્ત થાય છે..! શ્રીકૃષ્ણ ભગવાનની અનુપમ છબી નજર સમક્ષ આવીને એમનાં દિવ્ય સ્વરૂપની ઝાંખી કરાવે છે …!!

સ્વર – શ્રી હેમાંગીનીબેન,અસિતભાઇ દેસાઈ

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

સ્વર – ?

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

બે અલગ અલગ કર્ણપ્રિય સંગીત અને સ્વરમાં, આદિ શ્રીશંકરાચાર્યજી રચિત શ્રીકૃષ્ણાષ્ટ્કમ…. જેનું આલેખન ત્રણ ભાષામાં (સંસ્કૃત-ગુજરાતી-અંગ્રેજી) / ભાવાર્થ ગુજરાતી તથા અંગ્રેજી ભાષામાં…!!!

આ સ્તોત્રનો ગુજરાતી-અનુવાદ/ભાવાર્થ મોકલનાર શ્રીમતી ખ્યાતિબહેન શાહ (UK)નો ખૂબ આભાર .
*

भजे व्रजैकमण्डनं समस्तपापखण्डनं
स्वभक्तचित्तरंजनं सदैव नन्दनन्दनम् |
सुपिच्छगुच्छमस्तकं सुनादवेणुहस्तकं
अनंगरंगसागरं नमामि कृष्णनागरम् || १ ||

मनोजगर्वमोचनं विशाललोललोचनं
विधूतगोपशोचनं नमामि पद्मलोचनम् |
करारविन्दभूधरं स्मितावलोकसुन्दरं
महेन्द्रमानदारणं नमामि कृष्णावारणम् || २ ||

कदम्बसूनकुण्डलं सुचारुगण्डमण्डलं
व्रजांगनैकवल्लभं नमामि कृष्णदुर्लभम् |
यशोदया समोदया सगोपया सनन्दया
युतं सुखैकदायकं नमामि गोपनायकम् || ३ ||

सदैव पादपंकजं मदीय मानसे निजं
दधानमुक्तमालकं नमामि नन्दबालकम् |
समस्तदोषशोषणं समस्तलोकपोषणं
समस्तगोपमानसं नमामि नन्दलालसम् || ४ ||

भुवो भरावतारकं भवाब्धिकर्णधारकं
यशोमतीकिशोरकं नमामि चित्तचोरकम् |
दृगन्तकान्तभंगिनं सदा सदालिसंगिनं
दिने दिने नवं नवं नमामि नन्दसम्भवम् || ५ ||

गुणाकरं सुखाकरं कृपाकरं कृपापरं
सुरद्विषन्निकन्दनं नमामि गोपनन्दनम् |
नवीनगोपनागरं नवीनकेलिलम्पटं
नमामि मेघसुन्दरं तडित्प्रभालसत्पटम् || ६ ||

समस्तगोपनन्दनं हृदम्बुजैकमोदनं
नमामि कुंजमध्यगं प्रसन्नभानुशोभनम् |
निकामकामदायकं दृगन्तचारुसायकं
रसालवेणुगायकं नमामि कुंजनायकम् || ७ ||

विदग्धगोपिकामनोमनोज्ञतल्पशायिनं
नमामि कुंजकानने प्रव्रद्धवन्हिपायिनम् |
किशोरकान्तिरंजितं दृअगंजनं सुशोभितं
गजेन्द्रमोक्षकारिणं नमामि श्रीविहारिणम् || ८ ||

यदा तदा यथा तथा तथैव कृष्णसत्कथा
मया सदैव गीयतां तथा कृपा विधीयताम् |
प्रमाणिकाष्टकद्वयं जपत्यधीत्य यः पुमान
भवेत्स नन्दनन्दने भवे भवे सुभक्तिमान || ९ ||

इति श्रीमद शंकराचार्यकृतं श्रीकृष्णाष्टकं सम्पूर्णम्
…………………………………………….

ભજે વ્રજૈકમણ્ડનં સમસ્તપાપખણ્ડનં
સ્વભક્તચિત્તરંજનં સદૈવ નન્દનન્દનમ્ ।
સુપિચ્છગુચ્છમસ્તકં સુનાદવેણુહસ્તકં
અનંગરંગસાગરં નમામિ કૃષ્ણનાગરમ્ ।।૧।।

મનોજગર્વમોચનં વિશાલ લોલલોચનં
વિઘૂતગોપશોચનં નમામિ પદ્મલોચનમ્ ।
કરારવિન્દભૂધરં સ્મિતાવલોકસુન્દરં
મહેન્દ્ર માનદારણં નમામિ કૃષ્ણવારણમ્ ।।૨।।

કદમ્બસૂનકુણ્ડલં સુચારુગણ્ડમણ્ડલં
વ્રજાંગનૈકવલ્લભં નમામિ કૃષ્ણદુર્લભમ્ ।
યશોદયા સમોદયા સગોપયા સનન્દયા
યુતં સુખૈકદાયકં નમામિ ગોપનાયકમ્ ।।૩।।

સદૈવ પાદપંકજં મદીયમાનસે નિજં
દધાન મુત્તમાલકં નમામિ નન્મદબાલકમ્ ।
સમસ્ત દોષશોષણં સમસ્ત લોકપોષણં
સમસ્ત ગોપમાનસં નમામિ નન્દલાલસમ્ ।।૪।।

ભુવો ભરાવતારકં ભવાબ્ધિ કર્ણધારકં
યશોમતી કિશોરકં નમામિ ચિત્તચોરકમ્ ।
દગન્ત કાન્ત ભંગિનં સદાસદાલ સંગિનં
દિને દિને નવં નવં નમામિ નન્દસંભવમ્ ।।૫।।

ગુણાકરં સુખાકરં કૃપાકરં કૃપાપરં
સુરદ્વિષન્નિકન્દનં નમામિ ગોપનન્દનમ્ ।
નવીનગોપનાગરં નવીનકેલિલંપટં
નમામિ મેઘસુન્દરં તડિત્પ્રભાલ સત્પટમ્ ।।૬।।

સમસ્તગોપનન્દનં હૃદમ્બુજૈકમોદનં
નમામિ કુંજમઘ્યગં પ્રસન્નભાનુશોભનમ્ ।
નિકામકામદાયકં દગન્તચારુસાયકં
રસાલવેણુગાયકં નમામિ કુંજનાયકમ્ ।।૭।।

વિદિગ્ધગોપિકામનોમનોજ્ઞતલ્પશાયિનં
નમામિ કુંજકાનને પ્રવૃઘ્ધવહ્નિપાયિનમ્ ।
યદાતદા યથા તથા તથૈવ કૃષ્ણસત્કથા
મયા સદૈવ ગીયતાં તથા કૃપા વિધીયતામ્ ।
પ્રમાણિકાષ્ટકદ્વયં જપત્યધીત્ય ય: પુમાન્
ભવેત્સ નન્દનન્દને ભવે ભવે સુભક્તિમાન્ ।।૮।।
………………………………………….

Bhaje vrajaika mandanam, samasta pap khandanam,
Swabhakt chit ranjanam, sadaiv nand nandanam,
Supinchha guchha mastakam, sunad venu hasthakam,
Anang rang sagaram, Namami Krishna sagaram. 1

Manoj garv mochanam vishal lol lochanam,
Vidhoota gop shochanam namami padma lochanam,
Kararavinda bhoodharam smithavaloka sundraram,
Mahendra mana naranam, Namami Krishna varanam. 2

Kadamb soonn kundalam sucharu ganda mandalam,
Vrajanga naika vallabham namami Krishna durlabham
Yasodya samodaya sagopaya sananandaya,
Yutam sukhaika dayakam namami gopa nayakam. 3

Sadaiva pada pankajam madheeya manase nijam,
Dadhan muta malakam, namami Nanda balakam,
Samasta dosha shoshanam, samasta loka poshanam,
Samasta gopa manasam, Namami nanda lalasam. 4

Bhoovo bharava tarakam bhavabdi karna dharakam,
Yasomatee kisorakam, namami chit chorakam.
Da ganta kanta banginam, sada sadana sanginam,
Dine dine navam navam namami nanda sambhavam. 5

Guna karam sukha karam krupa karam krupa karam,
Suradwi shanni kandanam, namami gopa nandanam.
Naveena gopa naagaram naveena keli lampatam,
Namami megha sundram thadit prabhaal satpatam. 6

Samasta gopa nandanam, hrudam bujaika modanam,
Namami kunja madhyagam, prasanna bhanu shobhanam.
Nikama kamadhayakam dru ganta charu sayakam,
Rasal venu gayakam, namami kunj nayakam. 7

Vidagdha gopikaa mano manogna thalpa shayinam,
Namami kunja kanane pra vruda vahni payinam.

( Kisorakanthi ranchitham, druganjanam sushobitham, .*
Gajendra moksa karinam, Namami sri viharinam. ( NOT IN AUDIO )

Yadha thadha yadha thadha tathaiva krushna satkatha,
Maya sadaiva geeya thaam thadha krupa vidheeya taam.
Praman ikashta kadwayam cha pathya dheethya yah pumaan,
Bhaveth sa nanda nandane bhave bhave shu bhakthiman. 8
……………………………………………………………………….

ભજે વ્રજૈકમણ્ડનં સમસ્તપાપખણ્ડનં
સ્વભક્તચિત્તરંજનં સદૈવ નન્દનન્દનમ્ ।
સુપિચ્છગુચ્છમસ્તકં સુનાદવેણુહસ્તકં
અનંગરંગસાગરં નમામિ કૃષ્ણનાગરમ્ ।।૧।।

વ્રજભૂમિના એકમાત્ર આભૂષણરૂપ, સઘળાં પાપોનો નાશ કરવાવાળા, પોતાના ભક્તોના ચિત્તનું રંજન કરવાવાળા,નંદનદનને હું હંમેશાં ભજું છું. જેના મસ્તક પર મનોહર મોરપીંછનો મુગટ શોભે છે, હાથમાં સૂરીલી બંસરી છે,કામકળાના જેઓ સાગર છે એવા નાગર શ્રીકૃષ્ણ ભગવાનને હું નમસ્કાર કરું છું. (૧)

મનોજગર્વમોચનં વિશાલલોલલોચનં
વિઘૂતગોપશોચનં નમામિ પદ્મલોચનમ્ ।
કરારવિન્દભૂધરં સ્મિતાવલોકસુન્દરં
મહેન્દ્ર માનદારણં નમામિ કૃષ્ણવારણમ્ ।।૨।।

કામદેવના ગર્વને હણનાર, વિશાળ સુંદર નેત્રોવાળા, વ્રજગોપીઓના શોકને હરનાર, કમલનયન ભગવાનને હું નમસ્કાર કરું છું. જેણે પોતાના હસ્તકમલ ઉપર ગિરિરાજને ધારણ કર્યો હતો, જેનું સ્મિત અને સ્મરણ અતિ સુંદર છે, દેવરાજ ઈન્દ્રના ગર્વનું જેણે ખંડન કર્યું છે, વીરતામાં શ્રેષ્ઠ એવા શ્રીકૃષ્ણને હું નમસ્કાર કરું છું. (૨)

કદમ્બસૂનકુણ્ડલં સુચારુગણ્ડમણ્ડલં
વ્રજાંગનૈકવલ્લભં નમામિ કૃષ્ણદુર્લભમ્ ।
યશોદયા સમોદયા સગોપયા સનન્દયા
યુતં સુખૈકદાયકં નમામિ ગોપનાયકમ્ ।।૩।।

જેના કાનમાં કદંબફૂલોનાં કુંડલ શોભે છે, જેનું કપાળ ખૂબ જ સૌમ્ય છે. વ્રજબાળાઓના એકમાત્ર પ્રાણાધાર એવા દુર્લભ શ્રીકૃષ્ણચંદ્રને હું નમસ્કાર કરું છું. જે ગોપવૃંદ અને નંદરાજ સહિત છે, અતિપ્રસન્ન યશોદાજી જેની સાથે છે એવા, એકમાત્ર આનંદદાયજી ગોપનાયક ગોપાલને હું નમસ્કાર કરું છું. (૩)

સદૈવ પાદપંકજં મદીયમાનસે નિજં
દધાનમુત્તમાલકં નમામિ નન્મદબાલકમ્ ।
સમસ્તદોષશોષણં સમસ્તલોકપોષણં
સમસ્તગોપમાનસં નમામિ નન્દલાલસમ્ ।।૪।।

જેણે પોતાનાં ચરણકમળને મારા મનરૂપી સરોવરમાં સ્થાપિત કર્યાં છે, એવા ખૂબ જ સુંદર અલકો (લટો) વાળા નંદકુમારને હું નમસ્કાર કરું છું. જે સર્વ દોષો દૂર કરવાવાળા છે, સર્વ લોકોનું પોષણ કરવાવાળા છે, સમસ્ત ગોવાળોનો હૃદયરૂપ અને
નંદજીની લાલસારૂપ છે એવા શ્રીકૃષ્ણને હું નમસ્કાર કરું છું. (૪)

ભુવો ભરાવતારકં ભવાબ્ધિકર્ણધારકં
યશોમતીકિશોરકં નમામિ ચિત્તચોરકમ્ ।
દગન્તકાન્તભંગિનં સદાસદાલસંગિનં
દિને દિને નવં નવં નમામિ નન્દસંભવમ્ ।।૫।।

પૃથ્વીનો ભાર ઉતારવાવાળા ભવસાગરના કર્ણધાર, ચિત્તને હરી જનાર યશોદાનંદનને હું નમસ્કાર કરું છું. અતિ કમનીય કટાક્ષવાળા, સદાય સુંદર આભૂષણો ધારણ કરવાવાળા, નિત્યનૂતન નંદકુમારને હું નમસ્કાર કરું છું. (૫)

ગુણાકરં સુખાકરં કૃપાકરં કૃપાપરં
સુરદ્વિષન્નિકન્દનં નમામિ ગોપનન્દનમ્ ।
નવીનગોપનાગરં નવીનકેલિલંપટં
નમામિ મેઘસુન્દરં તડિત્પ્રભાવસત્પટમ્ ।।૬।।

ગુણોના ભંડાર, સુખસાગર, કૃપાનિધાન, કૃપાળુ ગોપાળ, જે દેવના શત્રુઓનો નાશ કરનાર છે. તેમને હું નમસ્કાર કરું છું. નિત્યનૂતન, લીલા કરનાર, મેઘશ્યામ, નટવરનાગર ગોપાળ, વીજળી જેવી આભાવાળા, અતિસુંદર પીતાંબર ધારણ કરનારને હું નમસ્કાર કરું છું. (૬)

સમસ્તગોપનન્દનં હૃદમ્બુજૈકમોદનં
નમામિ કુંજમઘ્યગં પ્રસન્નભાનુશોભનમ્ ।
નિકામકામદાયકં દગન્તચારુસાયકં
રસાલવેણુગાયકં નમામિ કુંજનાયકમ્ ।।૭।।

સઘળા ગોપને આનંદ આપનાર, તેમના હૃદયકમળને વિકસિત કરનાર, તેજસ્વી સૂર્ય સમાન જે શોભતા રહેલા છે એવા કુંજની મઘ્યમાં રહેનાર શ્યામસુંદરને હું નમસ્કાર કરું છું.

જે કામનાઓને સારી રીતે પૂર્ણ કરે છે, જેની સુંદર દ્રષ્ટિ બાણો જેવી છે. સુમઘુર વેણુ વગાડી ગાન કરવાવાળાએ કુંજનાયકને હું નમસ્કાર કરું છું. (૭)

વિદિગ્ધગોપિકામનોમનોજ્ઞતલ્પશાયિનં
નમામિ કુંજકાનને પ્રવૃઘ્ધવહ્નિપાયિનમ્ ।
યદાતદા યથા તથા તથૈવ કૃષ્ણસત્કથા
મયા સદૈવ ગીયતાં તથા કૃપા વિધીયતામ્ ।
પ્રમાણિકાષ્ટકદ્વયં જપત્યધીત્ય ય: પુમાન્
ભવેત્સ નન્દનન્દને ભવે ભવે સુભક્તિમાન્ ।।૮।।

જે ચતુર ગોપીઓના મનરૂપી સુકોમળ શય્યા પર શયન કરવાવાળા છે, કુંજ વનમાં વધતા જતા દાવાગ્નિને પી જનારા શ્રીકૃષ્ણચંદ્રને હું નમસ્કાર કરું છું. જ્યારે-ત્યારે અને ગમે તે પરિસ્થિતિમાં હોઉં છતાં સદાય શ્રીકૃષ્ણની સત્યકથાઓનું ગાન હું કરું તેવી કૃપા મારા પર વરસો.
જે પુરુષ પ્રમાણિકા છદમાં રચાયેલાં આ બે અષ્ટકોનો પાઠ યા જપ કરશે તે જન્મોજન્મ નંદનદન શ્યામસુંદરની ભક્તિવાળો થશે. (૮)–

– ખ્યાતિ દેવાંગ શાહના જયશ્રીકૃષ્ણ.

…………………………………………………………………………………………………………

Adi Sankaracharya’s
Sri Krishnashtakam
[The octet in praise of Lord Krishna]
Translated by P. R. Ramachander

Bhaje vrajaika mandanam, samastha papa khandanam,
Swabhaktha chitha ranjanam, sadaiva nanda nandanam,
Supincha gucha masthakam, sunada venu hasthakam,
Ananga raga sagaram, Namami Krishna sagaram. 1

I pray Him, who is the ornament to the land of Vraja,
Who cuts off entire sins,
Who pleases the mind of his devotees,
And who is the godly son of Nanda Gopa.
Salutations to the sea like Lord Krishna,
Who decorates his head with peacock feathers,
Who has the sweet sounding flute in his hand,
And who is the music of the ocean of love.

Manoja garva mochanam vishala lola lochanam,
Vidhootha gopa sochanam namami padma lochanam,
Kararavindha bhoodaram smithavaloka sundraram,
Mahendra mana daranam, Namami Krishna varanam. 2

Salutations to Him who has lotus like eyes,
Who wins over the pride of the god of love,
Who has broad and ever shifting eyes,
And who consoled the gopas of the worry over the emissary.
Salutations to the elephant like Lord Krishna,
Who lifted the mountain by his lotus soft hands,
Who has a pretty gaze and smile,
And who killed the pride of the great Indra.

Kadambha soonu kundalam sucharu ganda mandalam,
Vrajanganaika vallabham namami Krishna durlabham.
Yasodhata samodhaya sagopaya sananandaya,
Yutham sukhaika dayakam namami gopa nayakam. 3

Salutations to the Lord Krishna ,
Who is not easy to get,
Who wears the ear rings of Kadambha flowers,
Who has very pretty smooth cheeks,
And who is the lord of the women of Vrija.
Salutations to the chief of Gopas,
Who grants supreme bliss,
To Yasodha, gopas and Nanda,
And who is the giver of pleasures.

Sadaiva pada pankajam madheeya manase nijam,
Dadanamuthamalakam, namami Nanda balakam,
Samastha dosha soshanam, samastha loka poshanam,
Samastha gopa manasam, Namami nanda lalasam. 4

Salutations to the Nanda lad,
Whose lotus like feet is drowned,
Ever truly in my mind,
And who has curls of hair falling on his face.
Salutations to Him who enthralls Nanda,
Who diminishes bad effects of all sins,
Who takes care of the entire world.,
And who is in the mind of every cow herd.

Bhoovo bharava tarakam bhavabdi karma dharakam,
Yasomathee kisorakam, namami chitha chorakam.
Drugantha kantha banginam, sada sadala sanginam,
Dine dine navam navam namami nanda sambhavam. 5

I bow to him who is the stealer of hearts,
Who incarnated to reduce the weight of the world,
Who helps us cross the miserable ocean of life,
And who is young baby of mother Yasoda.
I bow to the son of King Nanda,
Who has a pair of pretty shining eyes,
Who is followed by bees wherever he goes,
And who is new and newer to his devotees,
Today and everyday.

Gunakaram sukhakaram krupakaram krupaparam,
Suradwihannikarthanam, namami gopa nandanam.
Naveenagopa naagaram naveena keli lampatam,
Namami megha sundram tadit prabhaav satpatam. 6

I salute the kid of all gopas, who is the treasure house,
Of good qualities, pleasure and mercy,
Who is above the needs of mercy,
And who removed all the problems of devas.
I salute the handsome one who is the colour of the cloud,
Who wears yellow coloured silk resembling lightning,
Who appears as a new Gopa every time he is seen,
And who is interested in new antics every time.

Samasta gopa nandanam, hrudambujaika modhanam,
Namami kunja madhyagam, prasanna bhanu shobhanam.
Nikamakamadhayakam drugantha charu sayakam,
Rasalavenu gayakam, namami kunja nayakam. 7

I salute Krishna, the lad amidst the vrija land,
Who is pleased and shines like the good sun,
Who is the son of all gopas,
And who is the pleasure of all their hearts.
I salute Krishna , who is the leader of lads of vrija,
Who plays soulful music using his flute,
Who grants pleasures even though he does not want them,
And whose glances are like defenseless arrows.

Vidagdha gopikaa mano manogna thalpasayinam,
Namami kunja kanane pravrudha vahni payinam.

Kisorakanthi ranchitham, druganjanam sushobitham,*
Gajendra moksa karinam, Namami sri viharinam. ( NOT IN AUDIO)

I salute Him who swallowed the fire,
In the gardens and forests of Vraja land,
Who was sleeping in the dreams of the very able gopis.
I salute Him who is with the goddess of wealth,
Who was the cause of salvation of Gajendra,
Who is surrounded by divine glow of youth,
And who shines in all directions.

Yadha thadha yadha thadha thadiva krushna sathkadha,
Maya sadaiva geeyathaam thadha krupa vidheeyathaam.
Pramanikashtakadwayam japathyadheethya ya pumaan,
Bhaveth sa nanda nandane bhave bhave subhakthiman. 8

Where I live, wherever I exist,
Let me be immersed in your stories,
For always without break,
So that I am blessed with your grace.
That great man who sings this double octet.
Would be born with devotion to Krishna,
In all his births.